KÄ°M(YASAL) MÃœCADELE

Turkchem Dergisi - 2011 Mayıs-Haziran Sayısı

Küresel ısınma, artan insan saÄŸlığı etkileri, bazen kazalar, bazen de rutin endüstriyel üretim sürecinde yaÅŸanan çevre etkileri derken, kimyasallar konusundaki hazırlanan, uygulamaya konan mevzuatları, artık endüstri için günlük uÄŸraÅŸ ve mücadele konuları arasındaki sıralamada git gite üst sıralara doÄŸru tırmandırıyor.

Makalemin baÅŸlığındaki kelime oyunu ile vurgulamaya çalıştığım ÅŸekilde, Kimyasallara uygulanan yasaklama, kullanım alanına dair kısıtlama, kayıt, zararlılık, etiketleme, ruhsatlama derken, kimyasal zararlılıkla mücadele, Kimya endüstrisinin yasal mücadelesi haline dönüÅŸtü.

Günümüzde kısıtlamalar, kimyasallar ve karışımlar içerisindeki hallerinden, iÅŸlemden geçmiÅŸ eÅŸya hallerinin yaÅŸam döngüsü, ve bu yaÅŸam döngüsünün sonucundaki yeniden kazanım veya atıklaÅŸtırmaya kadar uzanan bir süreci kapsamayı ve disipline etmeyi amaçlıyor.

BaÅŸta TURKCHEM’ bu sayısının dosya konusu olan biyositler, sürfaktanlar, ambalaj kimyasalları olmak üzere güncel mevzuatlara deÄŸinmeye gayret edeceÄŸim.

DETERJANLAR VE DETERJANLARDA KULLANILAN YÜZEY AKTÄ°F MADDELER HAKKINDA TEBLÄ°Äž
Deterjanlar ve Deterjanlarda Kullanılan Yüzey Aktif Maddeler Hakkında TebliÄŸ, 23 Aralık 2010 tarihli 27794 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır. TebliÄŸ hükümleri, SaÄŸlık Bakanlığı tarafından yürütülmektedir ve 23 Haziran 2011 tarihinde yürürlüÄŸe girecektir. TebliÄŸ hükümlerince Ä°malatçılar/yetkili temsilciler, piyasaya sundukları deterjanlarla ilgili olarak gerekli bildirimleri yapmakla sorumludurlar. Bu bildirimler piyasaya ilk kez sunulacak ürünler için ürünü piyasaya sunmadan önce ilgili tebliÄŸin Ek-IX’unda yer alan ‘Deterjan Bildirim Formları’nın eksiksiz ve doÄŸru olarak yazılı ve Bakanlıkça belirlenen, elektronik bildirim sistemine girilmesi yoluyla yapılır. Bildirimi takiben 1 ay zarfında piyasaya arz edilen ürünün 27092 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hakkında YönetmeliÄŸine uygun etiket bilgilerini yine aynı sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara Ä°liÅŸkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında YönetmeliÄŸe uygun sertifikalı kiÅŸilerce hazırlanmış ürüne ait güvenlik bilgi formunu bildirim sistemine yükleyerek Bakanlığa sunmak zorundadır. Bildirimi uygun ÅŸekilde yapılmayan ürünlerin piyasaya arzı söz konusu deÄŸildir. Ä°lgili tebliÄŸ yayımlanmasından önce, ürünleriyle ilgili bildirimde bulunmuÅŸ olan üreticiler ise, tebliÄŸin yayımlanmasından itibaren 18 ay içerisinde (23 Haziran 2012’ye kadar) SaÄŸlık Bakanlığı’na tekrar bildirimde bulunmakla yükümlüdürler.

Bu tebliÄŸ kapsamında, nihai aerobik biyolojik parçalanabilirlik kriterlerinin karşılayan yüzey aktif maddeler ve bu maddeleri içeren deterjanlar, ek kısıtlamalara tabi olmaksızın piyasaya arz edilebilirler. Deterjanların içindeki bütün yüzey aktif maddelerin nihai aerobik biyolojik parçalanabilirlik testlerini geçememeleri durumunda, birincil biyolojik parçalanabilirlik düzeyleri ölçülür. Birincil biyolojik parçalanabilirlik düzeyi, tebliÄŸde belirlenenden limitlerden daha düÅŸük olan deterjan yüzey aktif maddelerine istisna verilmeyeceÄŸi ve deterjanlarda, Nitrilotriasetik asit ve tuzları kullanılamayacağı belirtilmektedir .Uygulamaya yönelik yeni çevresel yaklaşımlar doÄŸrultusunda yapılacak düzenlemeye kadar, deterjanlarda kullanılacak fosfat oranı ise, P2O5 cinsinden en fazla %30, STPP cinsinden en fazla % 52 olarak sınırlanmıştır ve etiket içerik listesinde P2O5 yada STPP cinsinden ifade edilmesi gereklidir.

EÅžYALARDA VE AMBALAJLARDA BULUNAN SVHC MADDE BÄ°LDÄ°RÄ°MLERÄ°:
Yayımlandığı 2006 senesinden günümüze Kimya endüstrisini, hem etki alanı olan AB pazarında getirdiÄŸi ‘’ mücadele’’ derecesindeki yükümlülükleri ile, hem de yarattığı domino etkisi ile yurdumuz dahil Kore ve Çin gibi birçok ülkede benzer mevzuatların yayımlanmasına neden olan REACH mevzuatının bugün itibarı ile en güncel yükümlülüÄŸü, A.B.ye ihraç ettiÄŸimiz eÅŸya niteliÄŸini haiz ürünlerde ağırlıkça oranda %0,1 i ve kümülatif miktarca yılda 1 ton’u aÅŸkın SVHC ( EndiÅŸe verici kimyasallar) aday listesinde bulunan maddelerin bulunması halinde bu maddelerin ECHA ya bildirimidir. 1 Aralık 2010 tarihine kadar aday listeye dahil olan maddeler için bu tarih en geç 1 Haziran 2011 iken, 1 Aralık 2010 tarihinden sonra listeye giren ve ileride girecek ürünler için, listeye giriÅŸ tarihinden itibaren 6 ay zarfında bildirimi gerekmektedir. TURKCHEM’in bu sayısındaki dosya konularından olan

Ambalaj endüstrisinin konuya dikkat etme gerekliliÄŸinin de altını çizmek isterim. Zira kullanılan her bir ayrı ambalaj elemanı, ne ihtiva ettiÄŸi ve hangi endüstride kullanıldığından bağımsız olarak, mevzuat bakış açısı ile eÅŸya statüsünde olduÄŸundan ambalaj endüstrisinin sürekli takip etmesi gereÄŸi olan bir liste olduÄŸu açıkça gözler önüne serilmektedir.
A.B. perakende zincirleri ve ithalatçıları, uzunca bir zamandır proaktif bir yaklaşım ile bırakın bildirim yükümlülüÄŸünü , SVHC yi kümülatif miktardan bağımsız, ağırlıkça %0,1 i aÅŸkın barındıran hiçbir ürünü almaya yanaÅŸmıyorlar. Bunun yanı sıra yekpare eÅŸyanının tanımının dahi halen AB otoritelerince tartışılmakta olduÄŸu bir ortamda neyi bildireceÄŸimiz oldukça tartışmalı ve hareketli bir zeminde yer alıyor. Buna en net örneÄŸi bir otomobil kapı contasının tek başına ihracı halinde SVHC orantısı açısından contanın kendisi ele alınır iken, araç üzerine monte edilerek ihraç edildiÄŸinde %0,1 oranının altında kalacağından bildirim yapılmaksızın ihracında sıkıntı olmayacağı gibi çeliÅŸkili durumların halen vaki olduÄŸunu belirterek vermek isterim.
Ambalaj endüstrisi, gerek direk ihracatlarını, gerek ihraç ürünlerin ambalajlanmasında kullanıldığı durumları göz önünde bulundurarak üretim girdilerini gözden geçirmeleri, içeriÄŸine tam vakıf olmadıkları girdileri için, tedarikçilerinden ‘’ içerikte SVHC bulunmadığı ve/veya bulunduÄŸunda bilgi verileceÄŸi ‘’ hususunda taahhüt talep etmelerini önemle tavsiye ederiz.

Ayrıca unutulmamalıdır ki, bu gün AB ihracatlarımız konusunda ilgi alanımızda olan her türlü mevzuat, çok kısa sürede, gerek yurdumuzda saÄŸlık ve çevre koruma tedbirleri açısından, gerekse de müktesebat uyumu açısından çok kısa sürede iç pazarımız için de geçerli olacaktır.

Bu sayı için bana ayrılan kısmın sonuna gelirken, dikkate almamız gereken mevzuatların makale sayfaları ile sınırlı olmadığına dikkatinizi çeker, Kimya endüstrisine mevzuat mücadelelerinde baÅŸarı dilerim.

Melih BABAYİĞİT
Genel Müdür