TÜRKİYE REACH YÖNETMELİĞİNİ UYUMLAŞTIRMAYA ADIM ADIM YAKLAŞIYOR...
Boyatürk Dergisi - 2014 AÄŸustos-Eylül Sayısı
Avrupa BirliÄŸi’nin 2006 tarihinde yayımlayarak yürürlüÄŸe soktuÄŸu REACH YönetmeliÄŸinin yarattığı etki ve yankı tüm dünyada geniÅŸleyerek sürüyor. A.B.’ni takiben Kore ve Çin kendi REACH benzeri kimyasal kayıt ve veri derleme mevzuatlarını devreye soktular, Japonya geçmiÅŸ kimyasal kontrol mevzuatlarını revize etti, ABD ise TSCA mevzuatının kapsam ve derinliÄŸini arttırdı. A.B.’ne aday ülke olmamız nedeniyle Türkiye’nin de bu deÄŸiÅŸikliklerden etkilenmemesi kaçınılmazdı. 2013 yılının sonunda yayımlanarak kademeli olarak yürürlüÄŸe giren SEA YönetmeliÄŸinin (Maddelerin Ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi Ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelik) uyarlandığı A.B. CLP YönetmeliÄŸi gibi A.B. REACH YönetmeliÄŸi de er ya da geç uyarlanması gerekiyordu. Hatta Avrupa BirliÄŸinde CLP’nin REACH mevzuatından 2 yıl önce yayımlandığını düÅŸünürsek biz Türkiye olarak uyum konusunda geç kalmıştık.
Hem eÅŸdeÄŸer koÅŸulları geçerli kılmak hem de kimyasallara dair kontrol ve korunmayı A.B. ile aynı seviyeye çekmek amacıyla T.C. Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı REACH YönetmeliÄŸini uyumlaÅŸtırmak için 2011 yılında projesine baÅŸlamıştı. Proje 2013 yılında Türkiye’nin REACH mevzuatının taslağının hazırlanması ve biraz yüzeysel de olsa Sosyo Ekonomik analizlerinin yapılması ile sonuçlandırılmıştı. GeçtiÄŸimiz aylarda en son yabancılar tarafından Türk REACH’i olarak adlandırılan ‘’Kimyasalların Kaydı, DeÄŸerlendirilmesi, Ä°zni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik’’ kısaca “KKDÄ°K” mevzuatının taslağı endüstrinin görüÅŸüne açıldı.
Taslak yönetmelikte yer alan tarih ve bilgilere göre, KKDÄ°K Mevzuatı kapsamında, 31 Aralık 2018 tarihinden önce üretilmiÅŸ veya ithal edilmiÅŸ yılda 1 tonu aÅŸkın kimyasallar için kayıtlar 31.12.2015 tarihinde baÅŸlamak üzere ve en geç 31.12.2018 tarihinde kadar kimyasal madde kayıtlarının tamamlanması gerekmektedir. A.B. REACH mevzuatından farklı olarak maddelerin zararlılık özellikleri ve tonaj bantları için farklı kayıt tarihleri KKDÄ°K’te öngörülmemiÅŸtir. Farklı kayıt tarihlerinin A.B. REACH mevzuatı kapsamında SIEF’ler için karmaÅŸa ve belirsizlik yarattığı gerçeÄŸi düÅŸünülünce bunun doÄŸru bir yaklaşım olduÄŸu, tüm kayıtçıların eÅŸ bir tam kayıt tarihine sahip olmaları anlamında olumlu olduÄŸu öngörülebilir. Ancak, 2014’ün neredeyse son çeyreÄŸine girdiÄŸimiz bir dönemde henüz resmi olarak yayımlanmamış bir yönetmelik olduÄŸu düÅŸünülünce 3 yıl gibi bir sürenin KOBÄ°’ler için uyum saÄŸlamaya yeterli olacağı konusu biraz ÅŸüphelidir.
KKDÄ°K son kayıt tarihi ile A.B. REACH’in en geç kayıt tarihi kıyaslayınca arada 7 ay olduÄŸu görülmektedir. Yani KKDÄ°K son kayıt tarihi gelmeden önce A.B.’de 1 ton bandının üzerindeki tüm kimyasalların kaydı tamamlamış olacaktır. Bu avantaj, SIEF’lerin ellerindeki verinin KKDÄ°K için kullanımı konusunda mutabakat saÄŸlanır ise KKDÄ°K konusunda gerek yabancı gerek yerli üreticiler yeniden test ve analiz zorluklarına katlanmadan kayıtlarını gerçekleÅŸtirebileceklerdir. Ancak tabi bu verilerin Türkçeye çevrilmesi, SIEF’lerin bu konuda karşılanabilir ve makul bedeller biçmesi ön ÅŸart olacaktır.
DiÄŸer bir yandan ilk A.B. REACH kayıtlarına dair (2010 Aralık ) verilerin üzerinden fikri mülkiyet hak süresi olan 10 yıl geçmeden KKDÄ°K son kayıt tarihinin gelmesi, SIEF’lerin bu konuda uzlaşı saÄŸlamaz veya afaki ücretler talep etmesi durumunda, bu seçenek güçleÅŸecek ve ÅŸirketler yeniden veri elde etmenin yollarını arıyor olacaklardır.
Ä°thal kimyasallar için Yurt dışı üreticilerin Tek Temsilci atama imkânına sahip oluÅŸu KOBÄ° ölçeÄŸindeki ithalatçılar için kolaylaÅŸtırıcı bir seçenektir. Ancak, nasıl A.B. ithalatçıları Türk Kimya ihracatçılarından kendilerine kayıtlı madde satmalarını istedilerse, Türk kimyasal ithalatçıları da aynı ısrarı kendi üreticilerine göstermeyi ihmal etmemeliler.
SEA Sınıflandırma ve etiketleme bildirimlerinin 2015 Haziran ayına kadar tamamlanması gerekmektedir. 2015 yılının sonu itibari ile KKDÄ°K kayıt dönemi baÅŸlayacaktır. 2015 Mayıs ayına kadar kimyasal maddelerin ve 2016 Mayıs ayında kadar da karışımların SEA YönetmeliÄŸine uygun olarak etiketlenmesi gibi mevzuat yükümlülükleri ile Türk ve Global kimya endüstrisini meÅŸakkatli bir dönem beklediÄŸini söylemek pek de yanlış olmayacaktır.
Melih BABAYİĞİT
Genel Müdür